Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Asparagus acutifolius

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Espargo-fèro

Asparagus acutifolius

Asparagaceae

Àutri noum : Aspàrgou, Espargasso, Roumanin-couniéu, Roumiéu-couniéu, Pèd-de-Róumi.

Nom en français : Asperge sauvage.

Descripcioun :
L'espargo-fèro es uno planto bèn couneigudo de nòsti garrigo e éusiero. A la fin de l'ivèr sort de terro, èi lou moumen de l'acampa ! Pièi la tijo devèn duro coume uno co-rudo. Flouris tardié, raramen avans juliet.

Usanço :
Coume l'avèn di, s'acampo à la primo pèr li meleto. La planto èi proun bono pèr la santa, richo en vitamino (A, B, C, PP...) e en sau mineralo (P, Mn...). Fai pissa (óudour de 1,2-ditiole) e es un pau lachativo.

Port : Aubret
Taio : 0,4 à 2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Asparagus
Famiho : Asparagaceae


Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre

Liò : Garrigo - Éusiero - Champino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Asparagus acutifolius L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
CC
CCC
CCC
CCC
CC
CC
RR

Iris foetidissima & Asparagus acutifolius

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Espargo-fèro emé uno autro planto

fotò